Uống nước cây me đất, người phụ nữ 62 tuổi ở Hà Nội bị suy thận cấp

Trong một buổi dọn vườn, người phụ nữ 62 tuổi sống tại Hà Nội đã hái được một rổ cây me đất, loại cây mọc hoang với phần rễ có nhiều củ nhỏ trắng, một số củ to cỡ ngón tay út. Tin rằng cây có tác dụng mát gan, giải độc, bà đã rửa sạch, không lẫn cây khác, đem đun nhừ và cô đặc thành 600ml nước để uống. Bà uống hai cốc và cho mẹ già 85 tuổi cùng uống.

Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian ngắn, người phụ nữ bắt đầu có triệu chứng buồn nôn, nôn mửa. Sáng hôm sau, tình trạng trở nên trầm trọng hơn với cảm giác mệt mỏi, đau đầu, choáng váng, ăn không ngon miệng. Hai ngày sau, khi thấy cơ thể ngày càng suy kiệt, bà quyết định đến Bệnh viện Bạch Mai kiểm tra.

Tại Trung tâm Chống độc, các bác sĩ cho biết bệnh nhân nhập viện trong trạng thái tỉnh táo, không sốt, không yếu liệt nhưng đau đầu âm ỉ. Dù tiền sử chỉ có thoát vị đĩa đệm, xét nghiệm cho thấy chỉ số creatinine trong máu và nước tiểu tăng cao bất thường – dấu hiệu rõ rệt của tổn thương thận và suy thận cấp.

Sau khi phân tích mẫu cây do bệnh nhân mang đến, các chuyên gia xác định đây là me đất hóa đỏ (tên khoa học: Oxalis corymbosa DC), chứa hàm lượng cao axit oxalic – một chất có thể gây ngộ độc và tổn thương thận nếu sử dụng quá mức.

Theo kết quả từ Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia, mẫu nước sắc từ cây me đất chứa nồng độ axit oxalic cao. Đây là lần đầu tiên Trung tâm Chống độc ghi nhận một ca ngộ độc cấp tính dẫn đến suy thận do tiêu thụ loại cây này. Trước đó, các ca ngộ độc axit oxalic chủ yếu xuất phát từ việc nuốt phải hóa chất tinh khiết.

TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm, cho biết: “Axit oxalic là axit hữu cơ mạnh, có thể kết hợp với canxi tạo ra các tinh thể canxi oxalat, gây kết tủa tại các cơ quan như thận, gan, mật, tụy hoặc khớp. Ở liều cao, chất này có thể gây kích ứng mạnh niêm mạc tiêu hóa, thậm chí tử vong.”

Thực tế, axit oxalic tồn tại tự nhiên trong nhiều thực phẩm như cải bó xôi, chanh, khế, me, nho, cần tây… nhưng hàm lượng ở mức cho phép và không gây hại khi ăn uống điều độ. Tuy nhiên, khi tiêu thụ quá nhiều – như trường hợp bệnh nhân nấu và cô đặc một lượng lớn cây me đất để uống – nguy cơ ngộ độc là hoàn toàn có thật.

TS.BS Nguyên nhấn mạnh: “Đây là lời cảnh tỉnh cho thói quen sử dụng cây cỏ làm thuốc mà không có sự hiểu biết hay chỉ dẫn chuyên môn. Dù là thảo dược, nếu sử dụng sai cách, sai liều lượng, hậu quả có thể nghiêm trọng.”

Ông cũng khuyến cáo người dân, khi gặp vấn đề sức khỏe nên đến cơ sở y tế hoặc tham khảo ý kiến của những người có chuyên môn, không nên tự ý dùng thuốc hoặc các loại cây theo kinh nghiệm dân gian hay thông tin chưa kiểm chứng trên mạng xã hội. Những hành động tưởng chừng đơn giản lại có thể dẫn tới hậu quả khôn lường.